In de huidige oorlog tussen Oekraïne en Rusland staan ook rechtsextremisten tegenover elkaar. Al zijn er aan de Russische zijde véél meer rechtsextremisten actief, als gevolg van de jarenlange actieve netwerking en financiering vanuit het Russische staatsapparaat. Ook Russische en Belgische rechtsextremisten bakken al geruime tijd warme broodjes met elkaar. Een van de spilfiguren daarin is de Belg Kris Roman. Sommige media schilderen hem als een soort dorpsgek af. De trieste waarheid is dat deze neonazistische, racistische, homofobe en seksistische extremist in Vlaamsgezinde middens een gezaghebbende stem met een groot netwerk is. Door zijn onophoudelijke verheerlijking van oorlogsmisdaden en geweld kun je hem gerust een 21ste eeuwse pro-Russische Cyriel Verschaeve noemen.
Homofobie en seksisme
Roman groeide op in Dendermonde, maar verhuisde recent naar Rusland en bekeerde zich ondertussen tot het orthodoxe christendom. Als neonazi heeft Kris Roman een lange staat van dienst. Volgens De Standaard voerde hij al in 1988 campagne voor het toenmalige Vlaams Blok. In 1994 vond hij die partij te gematigd en stapte hij eruit. Daarop maakte hij een reeks omzwervingen bij vaak miniscule extreemrechtse partijtjes. In 2001 is Roman een van de hoofdsprekers op een Nederlandse bijeenkomst van het neonazistische Stormfront. Als de aanwezigen de Hiltergroet brengen, wordt het evenement stilgelegd. In 2003 veroordeelt de rechtbank Roman tot 9 maand cel met uitstel wegens racisme. Volgens hem interpreteerde de rechter zijn “grappen” verkeerd. Nochtans pleitte Roman onomwonden voor de invoering de Apartheid in Europa en voor de verwijdering van “onnatuurlijke anti-Vlaamse elementen”.
In datzelfde artikel in De Standaard van 2016 stelt Roman tot nieuwe inzichten te zijn gekomen. “Ik leer wél bij”, klinkt het. Hij noemde zich toen een rechts-conservatief die tegen homobashing is. Onderstaande recente sociale mediaposts van Roman tonen aan dat dit een regelrechte leugen is. Roman grossiert in haatberichten tegen LGBTQ en vrouwen.
Nauwe banden met Vlaams Belang
Ook de netwerken met zijn voormalige makkers van het Vlaams Belang heeft hij doorheen de jaren duidelijk goed onderhouden. Hieronder een FB-posting – die al een tijd verwijderd is – waarin Kris Roman oproept tot geweld tegen vrouwen die abortus ondergaan.
Vooral de likes van Yves Pernet en Robin Vandenberghe op dit bericht zijn interessant. Volgens Apache verdiende Yves Pernet zijn sporen bij het Vlaams Nationaal Jeugdverbond (VNJ), de Nationalistische Studentenvereniging NSV en bij Voorpost. Alledrie behoren ze tot de traditionele kweekvijvers voor Vlaams Belang. Samen met onder meer het voormalige VB-parlementslid en straatvechter “Rob Klop” Verreycken richtte Pernet de zelfverklaarde extreemrechtse nieuwssite Reactnieuws op. In 2016 stelde Yves Pernet zich tevergeefs kandidaat als voorzitter van de Vlaamse Volksbeweging, maar raakte wel verkozen als voorzitter van de Antwerpse afdeling.
Naast een verwerpelijke extreemrechtse ideologie delen Kris Roman, Robin Vandenberghe, Dries Goethals en Dries Van Langenhove dus ook een crimineel verleden met elkaar.
Ook Robin Vandenberghe stak zijn enthousiasme voor Roman’s oproep tot geweld niet onder stoelen of banken. Samen met zijn tweelingbroer Rien was Robin Vandenberghe lid van de ultraconservatieve studentengroepering KVHV, dat is dan weer een geliefde kweekvijver voor N-VA. Op cantussen zongen ze allebei uit volle borst nazistische liederen. Robin Vandenberghe moest zich in het verleden voor de rechtbank verantwoorden voor de brandstichting en beschadiging van een volgens hem “satanisch” kunstwerk. Hij beging dit misdrijf in het illustere gezelschap van Dries Goethals, een van de extreemrechtse organisatoren van de voorbije coronabetogingen, en pater Eric Jacqmin, die – op vraag van enkele Vlaams Belangers – een duiveluitdrijving in het federaal parlement organiseerde. Vlaams Belanger Robin Vandenberghe werd in 2017 wegens domiciliefraude uit de gemeenteraad van Pittem gezet. Tegenwoordig steunt hij “moreel en financieel” het VB-parlementslid Dries Van Langenhove, die zich als “eindbaas” van Schild & Vrienden momenteel voor de rechtbank mag verantwoorden. Naast een verwerpelijke extreemrechtse ideologie delen Kris Roman, Robin Vandenberghe, Dries Goethals en Dries Van Langenhove dus ook een crimineel verleden met elkaar.
Hieronder een andere foto van Kris Roman in extreemrechts gezelschap. VB’er Robin Vandenberghe is weer van de partij, maar ook Tom Zwitser tekende present op die bijeenkomst. De man stond op de mailinglijst van de Noorse massamoordenaar Breivik en is de oprichter van het platform De Blauwe Tijger. Nederlandse veiligheidsdiensten omschrijven De Blauwe Tijger als “een doorgeefluik van anti-overheidspropaganda, nepnieuws en complottheorieën.” De vriendin van Thierry Baudet is een van de huisfotografen Zwitsers tijdschrift Epoque en Baudet zelf heeft Epoque meermaals aangeprezen. Ook te zien op de foto pater Daniël Maes, een aantoonbare antisemiet, die met de Zweedse neonazi Sanne Hill door Syrië toerde.
Linken met N-VA
Kris Roman gebruikte tot voor kort de vzw Euro-Rus voor zijn pro-Russische activiteiten en propaganda. Volgens Apache bouwde hij op die manier een “indrukwekkend neonazistisch netwerk”. “Roman fungeert als go-between tussen extremistische Russische nationalisten die vaak goede relaties onderhouden met belangrijke figuren binnen de regeringspartij van Poetin en belangrijke westerse extreem rechtse of neonazistische leiders zoals Jean-Marie Le Pen, Nick Griffin en David Duke”. De vzw werd op 24 mei 2021 ontbonden. Hoogstwaarschijnlijk omwille van de verhuis van Roman naar Rusland.
Een eenvoudige zoektocht in het Staatsblad toont dat ook lokale N-VA’ers tot de kern van Euro-Rus behoren. Zo is Geert Vereecken uit Zele een van de 5 oprichters. Vereecken was tot voor kort ondervoorzitter van de lokale N-VA-afdeling.
Medebestuurder Svetlana Astachkina is een van de andere liaisons naar Rusland. Net zoals Roman en vele andere rechtsextremisten lijkt ook zij van een blanke etnostaat te dromen. Zo kan een moslim met de naam “Hassan” volgens haar onmogelijk een Zweed zijn.
Als volleerd netwerker heeft Kris Roman een grote voorliefde voor selfies met bekende figuren. Hieronder met N-VA’er en “oude bekende” Melikan Kucam, die 8 jaar celstraf kreeg voor corruptie met humanitaire visa op het kabinet van staatssecretaris Theo Francken. Die veroordeling deerde Kris Roman duidelijk niet om er trots mee op de foto te gaan staan. Het Laatste Nieuws publiceerde een fotocollage waarin Roman niet alleen met een zwaar vuurwapen pronkt, maar ook op de foto staat met N-VA-partijtoppers zoals voormalig staatssecretaris Theo Francken, Vlaams minister Zuhal Demir en europarlementslid Johan Van Overtveldt.
Roman’s voorliefde voor moordzuchtige dictators
Kris Roman dweept niet alleen met dictators als Vladimir Poetin. Hij heeft eveneens een grote voorliefde voor moordzuchtige potentaten die dood van talloze onschuldige burgers op hun geweten hebben. Zo vindt hij de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un “kei straf”. Noemt hij de Wit-Russische president een “door het volk verkozen leider”. En zou een oorlogsmisdadiger als Bashar al-Assad behoren tot een “alliantie voor de vrede”.
Voor een oorlogsmisdaad meer of minder draait Roman zijn hand niet om. In zijn ultranationalistische fantasieën heiligt het doel elk middel. In zijn verheerlijking van de middeleeuwse “Brugse Metten” vindt hij het nodig om “ter illustratie” een foto te plaatsen van een man die zijn slachtoffer met een mes vermoordt. Hij gaat graag op de koffie met een voormalige raadgever van de rechtsextremist Vladimir Zjirinovski, die er in het verleden mee dreigde om de Baltische staten met kernafval te vergiftigen. Michael Gorbatsjov – die in 1990 de Nobelprijs voor de Vrede kreeg – zet hij als “een verrader van de Russen” weg. Ondanks de Servische etnische zuivering in Kosovo in 1999, waarbij naar schatting 800.000 etnisch-Albanezen werden gedeporteerd en duizenden burgers vermoord, stelt Roman dat “de Krim Russisch is, zoals Kosovo Servisch is”.
De lijst met extremistische uitspraken en aanzetten tot haat van van Kris Roman is ontstellende lang. Bij wijze van uitsmijter nog een recente uitspraak van hem over de taal van de Oekraïense president Zelensky. Als een volleerde koloniale darwinist omschrijft Roman het Oekraïens als een “onontwikkeld walgelijk dialect”.