In Spanje slaan reactionaire katholieken, rechtse conservatieven en extreemrechts de handen in elkaar tegen de uitbreiding van vrouwen- en mensenrechten die het centrumlinkse kabinet wil doorvoeren. Met NEOS heeft ultra-katholiek Spanje nu een cultuurorganisatie om deze strijd op te drijven.
In Spanje slaan radicale katholieken, rechtse conservatieven en extreemrechts de handen in elkaar tegen de nieuwe abortuswet die er kwam op initiatief van Irene Montero (Unidas Podemos), minister van gelijkheid in het kabinet van premier Pedro Sánchez (PSOE, socialisten).
NEOS
Op zondag 26 juni betoogden enkele tienduizenden mensen in Madrid tegen de vernieuwde abortuswet en tegen de euthanasiewet. Het initiatief voor deze betoging kwam van een platform dat zich NEOS noemt. Dat letterwoord staat voor de vier windstreken (Norte, Este, Oeste, Sur). Hiermee wil het platform zich aandienen als het kompas voor een Spanje dat inzake normen en waarden (vrij vertaald) het noorden kwijt is.
Het platform is eigenlijk een fusie van drie van de meest radicale organisaties die ijveren voor een rabiaat katholieke revival: Fundación Valores y Sociedad, Fundación Villacisneros en de Asociación Católica de Propagandistas. Het platform keert zich in het onmiddellijke tegen abortus, tegen euthanasie, voor “het gezin”, voor “Spanje als een natie” en voor de “kroon” als monarchistische kers op de taart. Men wil een “christelijke samenleving”. Dat veronderstelt een “alternatieve cultuur” tegen links dat inzake normen en waarden, aldus NEOS, de rechterzijde in het defensief heeft gedrongen. NEOS werpt zich op als alternatief voor “de heersende trend” die “de sociale orde onderuit haalt die op christelijke waarden gebaseerd is”. Die christelijke waarden, aldus NEOS, vormen de “wieg van de westerse beschaving”.
Over de abortuswet liet de voorzitter van NEOS optekenen: “Er schort iets wanneer doden een recht wordt en bidden een misdaad”.
Brug tussen rechts en extreemrechts
Voorzitter van NEOS is de niet onbekende Jaime Mayor Oreja. Deze politicus van de rechtse Partido Popular (PP) was van 1996 tot 2000 minister van binnenlandse zaken in het kabinet van José María Aznar. Als Bask was hij een hevig tegenstander van ETA en tot op vandaag houdt hij vol dat de inmiddels ontbonden organisatie nog steeds de hand heeft in het uiteen halen van Spanje, net als het Catalaanse onafhankelijkheidsstreven dat hij op dezelfde hoogte plaatst als de inmiddels opgeheven terroristische organisatie.
Maar Mayor Oreja is vooral gekend omwille van zijn ultra-katholicisme. Sinds het ontstaan van het extreemrechtse VOX zet hij zijn gezag in rechtse kringen in om bruggen te bouwen tussen de PP en VOX. Dat is ook het geval met NEOS dat VOX-parlementsleden aantrekt, maar ook andere PP-coryfeeën als bijvoorbeeld Esperanza Aguirre, ex-minister-president van de regio Madrid. Op de anti-abortusbetoging van 26 juni liepen onder meer ook VOX-leider Santiago Abascal, de parlementsleden Iván Espinosa en het Europees parlementslid Jorge Buxadé, fractiegenoot van Assita Kanko en Geert Bourgeois in de fractie van Europese Conservatieven en Hervormers (ECR).
Internationale banden
Ook NEOS werkt aan zijn internationale relaties. Mayor Oreja, die zelf Europees parlementslid is geweest, is eveneens voorzitter van de Europese federatie One of Us en erevoorzitter van het Political Network of Values. De eerste organisatie is een netwerk dat zegt door verontruste Europese burgers opgericht te zijn. Ze afficheren zich als “Pro Life” en verheugen zich over het verwerpen door het Amerikaanse Hooggerechtshof van het Roe vs. Wade-arrest. Dat hoeft niet te verbazen. Met het Political Network of Values wil men immers een sterke band smeden tussen het Amerikaanse ultra-conservatisme en de Europese geestesgenoten. Voorzitter van dit netwerk is alweer een bekende: de voormalige Chileense presidentskandidaat José Antonio Kast die in zijn land vergeleken wordt met zijn vrienden Jair Bolsonaro en Donald Trump. Eerder berichtte Het Observatorium al over deze figuur die tot extreemrechts gerekend wordt.
In dit internationaal kransje worden de illiberale regimes van Polen en Hongarije als voorbeelden beschouwd. Het is dan ook geen toeval dat iemand als Katalin Novák, huidig president van Hongarije, toen ze nog minister van gezin was onder Viktor Orbán, eveneens voorzitter van het Political Network of Values was.
Vlaanderen
Sinds het schrappen van het landelijk recht op abortus via het verwerpen van het arrest Roe vs. Wade gaat het snel in de Verenigde Staten. Een conservatieve rechter als Clarence Thomas voert de verderzetting van de reactionaire strijd aan met aanvallen op anticonceptie, homoseks en homohuwelijk.
In Vlaanderen beginnen zich de contouren af te schilderen van allianties tussen conservatief rechts en extreemrechts zoals die zich in Vlaanderen voordien. Het begint met kreten zoals die van usual suspect Theo Francken: “Ik ben radicaal tegen de abortuswet die de abortus uitbreidt van 12 tot 18 weken na de bevruchting”. Die kreet is er één van 2020. Uiteraard is Francken niet de enige N-VA’er die ook hier geen enkele Chinese of welke muur dan ook tussen zijn partij en extreemrechts kent.
Het is in de strijd tegen vrouwen- en homorechten, met hun kruistocht tegen “gender”, tegen “mannen die zich schminken , die hun wenkbrauwen epileren, die lingerie dragen, die een sacoche dragen, die zwanger worden…” (dixit Francken in augustus 2018) dat er een stevige brug wordt gebouwd tussen rechts en extreemrechts.
Afbeelding: Flickr