Sommige extreemrechtse strekkingen proberen mee te surfen op de golven van de klimaatprotestbeweging. Hiervoor halen ze onder meer de oudere ideologie van het ecofascisme van onder het stof. Zoals we verder zullen zien, zijn de initiatieven in België en Nederland voorlopig vrij marginaal. Toch zijn er goede redenen om de gewelddadige retoriek van het ecofascisme ernstig te nemen. De extreemrechtse terroristen die in 2019 in Christchurch (Nieuw-Zeeland) en El Paso (Verenigde Staten) tientallen mensen vermoordden, zagen hun vreselijke haatmisdrijven absurd genoeg als oplossingen voor milieuproblemen. De moordenaar van El Paso verwees in zijn manifest naar The Inconvenient Truth, de gekende milieudocumentaire van Al Gore. De moordenaar van Christchurch, Brenton Tarrant, omschreef zichzelf expliciet als een “etno-nationalistische ecofascist”. Zijn gruwelijke aanval vond plaats op 15 maart. Dat was zo goed als zeker niet toevallig een van de hoogtepunten van de wereldwijde schoolstakingen onder leiding van Greta Thunberg.
De ideologie van het ecofascisme
Bepaalde vormen van groen denken hebben diepe wortels in extreemrechtse tradities. Deze dateren gedeeltelijk uit de periode van de Romantiek, met zijn verheerlijking van de natuur en het traditionele landschap gekoppeld aan een geïdealiseerd verleden. Verwante vormen van natuurmystiek gaven in nazi-Duitsland aanleiding tot de doctrine van “Blut und Boden” (Bloed en Bodem). Vanzelfsprekend zijn er ook modernistische tendensen in het extreemrechtse denken. Denken we maar aan de grote invloed van de Italiaanse Futuristen op het fascisme van Benito Mussolini.
In het extreemrechtse denken worden de moderniteit en haar stedelijke en industriële aspecten doorgaans wel geassocieerd met het liberalisme, dat niet alleen een aanval zou zijn op het landschap en de natuur, maar ook op natie/ras zelf. In dit denken kan de nationale en raciale gezondheid alleen worden hersteld door plattelandsontwikkeling en een agressief en racistisch beleid. Dergelijke ideologieën zijn doordrenkt van antisemitisme en racisme. Joden en immigranten worden er in afgeschilderd als kosmopolitische, ontwortelde, verstedelijkte mensen. Zonder enig respect voor de spirituele verbondenheid met het land. En dus vormen ze een intrinsieke bedreiging voor de natuur en de plattelandstradities.
Deze retoriek gaat heel goed samen de samenzweringstheorie van “Le Grand Remplacement“, het in extreemrechtse middens immens populaire idee dat “elites” de migratie naar het Westen aanmoedigen als onderdeel van een complot om het blanke ras te vernietigen. Veel rechts-identitaire bewegingen beschouwen immigratie als hoofdoorzaak voor de achteruitgang van en belangrijkste bedreiging voor het milieu.
Tekos, Greenline Front en Farmers Defence Force
In een artikel van 31 maart 2001 schreef De Morgen: “groen-rechts is marginaal in de praktijk, maar niet op ideologisch vlak.” Dat is vandaag nog steeds grotendeels het geval. In Vlaanderen fungeert het driemaandelijkse tijdschrift Tekos als de belangrijkste ontmoetingsplek tussen het rechtsextremisme en het ecologisch denken. Het werd in 1979 opgestart als Nederlandstalige evenknie van “Eléments”, het tijdschrift van de extreemrechtse denktank GRECE rond Alain de Benoist. Benoist is zowat de peetvader van rechts-identitaire bewegingen als Schild & Vrienden. In de redactie van Tekos zetelden notoire rechtsextremisten. Oprichter was Luc Pauwels, die mee aan de basis van het Vlaams Blok lag. Een andere omstreden redactielid was Frans de Hoon, ex-Waffen SS en na de oorlog tot 25 jaar gevangenisstraf veroordeeld. Ook iemand als Jan Creve circuleerde in deze milieus. Creve was VMO-lid en bezocht in 1979 de paramilitaire trainingskampen van die militie. In 1981 nam hij deel aan een gewelddadige VMO-aanval op een migrantencafé in Sint-Niklaas. De aanwezige migranten werden in elkaar geslagen, de inboedel werd kort en klein geslagen waarna het gebouw in brand werd gestoken. Hij werd hiervoor veroordeeld. Jan Creve was ook een tijdlang voorzitter van het NJSV, de nationalistische studentenclub die VB’er Filip De Winter mee oprichtte. In 1985 leidde Creve de NJSV-delegatie die de nazistische VMO-leider Bert Eriksson een warm welkom gaf bij zijn vrijlating uit de gevangenis. Vandaag is Jan Creve al vele jaren de trekker en woordvoerder van Doel 2020, een actiegroep die strijdt voor het behoud van het dorpje Doel en een natuurgebied dat plaats moet maken voor de uitbreiding van de Antwerpse haven.
Een tijd geleden zouden er ook schuchtere pogingen geweest zijn om een Vlaamse afdeling van Greenline Front op te richten. Voor zover de redactie van Het Observatorium weet, draaiden die op niets uit. Greenline Front is een internationaal vertakte ecofascistische organisatie. Dat merk je aan het Rune-teken in het logo, dat we ook bij de VMO terug vinden. Net zoals bij andere neofascisten heeft ook Greenline Front een voorliefde voor de Zwarte Zon als symbool.
In Nederland waarschuwde de NCTV (Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid) in een rapport van mei 2020 dan weer voor het gevaar van de Farmers Defence Force (FDF). Farmers Defence Force is een behoorlijk radicale Nederlandse boerenbeweging. De FDF ontstond aanvankelijk uit protest tegen acties van dierenrechtenactivisten. Het NCTV-rapport omschrijft het als volgt: “de excessen in het optreden van FDF dragen bij aan maatschappelijke polarisatie rond het thema klimaat.”
Conclusie
De toenemende publieke bezorgdheid over de klimaatkwestie kan enkel toegejuicht worden. We mogen evenwel niet blind zijn voor de donkerbruine, neonazistische groupuscules die met weinig nobele bedoelingen meesurfen op de golven van dit protest. In het buitenland is al duidelijk gebleken dat het extreemrechtse groene denken tot haat en zelfs moord kan leiden.
Bron: Hope not Hate
Afbeelding: Facebook